Σχόλιο–Editorial–Άρθρο Γνώμης

Σκοπός του μαθήματος Σχόλιο–Editorial–Άρθρο Γνώμης είναι η εξοικείωση των καταρτιζομένων με τρία βασικά είδη κειμένου της ερμηνευτικής δημοσιογραφίας (κύριο άρθρο / editorial, άρθρο γνώμης, σχόλιο) καθώς και με την αξιοποίηση του σχολίου στον προφορικό λόγο, στο πλαίσιο των ραδιοτηλεοπτικών Μέσων. Στόχος είναι να μπορούν οι καταρτιζόμενοι να προσδιορίζουν τα χαρακτηριστικά του κύριου άρθρου ενός εντύπου (editorial),  του άρθρου γνώμης και του σχολίου καθώς και να αναγνωρίζουν τις μεταξύ τους διαφορές.

Παράλληλα, το μάθημα αποσκοπεί στο να καταστούν ικανοί οι καταρτιζόμενοι να εφαρμόσουν τεχνικές επιτυχημένης επιχειρηματολογίας, συνδυάζοντας την ορθή χρήση της γλώσσας με το προσωπικό στιλ γραφής ή το προσωπικό στιλ εκφοράς προφορικού λόγου. Ευρύτερος στόχος του μαθήματος είναι η αποδοχή της σημασίας που έχει για το δημοσιογράφο η ανάπτυξη κριτικής σκέψης και εμπεριστατωμένης επιχειρηματολογίας σε σχέση με τα θέματα της επικαιρότητας μέσα από την πληρέστερη δυνατή διερεύνηση ενός γεγονότος. Αποτελεί μάθημα εξειδίκευσης με το οποίο οι καταρτιζόμενοι αποκτούν εξειδικευμένες γνώσεις – ικανότητες – δεξιότητες για την ειδικότητά τους.

• Οι διαφορές μεταξύ ειδησεογραφίας και ερμηνευτικής δημοσιογραφίας. Ο διαχωρισμός του γεγονότος /
  της είδησης από το σχόλιο.
• Τα χαρακτηριστικά των δημοσιογραφικών κειμένων που σχετίζονται με την ερμηνευτική δημοσιογραφία: κύριο άρθρο (editorial), άρθρο γνώμης, σχόλιο, χρονογράφημα, επιφυλλίδα, ειδική στήλη-κριτική, γελοιογραφία. Οι διαφορές και οι ομοιότητες μεταξύ των παραπάνω κειμένων.
• Η δημοσιογραφική κριτική και η επισφάλεια του ισχυρισμού της «αντικειμενικότητας». Ο ρόλος των
  διαμορφωτών της κοινής γνώμης (opinion leaders) και η εκφορά γνώμης από το δημοσιογράφο.

• Τεχνικές γραφής επιχειρηματολογίας και διαμόρφωσης προσωπικού στιλ γραφής.
• Κύριο άρθρο (editorial): Ορισμός, η δομή ενός τυπικού editorial και οι στόχοι του. Οι διαφορετικές μορφές του editorial ανάλογα με το είδος του εντύπου στο οποίο φιλοξενείται (εφημερίδα ποικίλης ύλης, θεματικό περιοδικό κλπ.). Μελέτη διαφορετικών παραδειγμάτων και εκπόνηση ασκήσεων.
• Άρθρο Γνώμης: Ορισμός – παραδείγματα, εκπόνηση ασκήσεων με βάση διαφορετικές κατηγορίες θεμάτων.
• Σχολιογραφία: Ορισμός – παραδείγματα, εκπόνηση ασκήσεων με βάση διαφορετικές κατηγορίες θεμάτων.

• Η σχολιογραφία μέσα από την αξιοποίηση της γλώσσας (επιρρήματα, προσδιοριστικά επίθετα, λέξεις
  συναισθηματικά και ιδεολογικά φορτισμένες, σχήματα λόγου, χρήση υποτακτικής, σημεία στίξης). Η αξία των σχολίων στο πλαίσιο της ενημέρωσης του κοινού. Μελέτες περίπτωσης (case-studies): Χαρακτηριστικά παραδείγματα ασχολίαστου και σχολιασμένου γεγονότος μέσα από την ανάλυση πραγματικών δημοσιογραφικών κειμένων και τη συγγραφή νέων κειμένων.
• Η σχολιογραφία ως συμβολή στο δημόσιο διάλογο και την πολυφωνία ή, αντιθέτως, ως μέθοδος άσκησης προπαγάνδας. Παρεμβολή σχολίου στην είδηση και ο κίνδυνος της παραπληροφόρησης. Μελέτες περίπτωσης (case-studies) με βάση δημοσιευμένα κείμενα.

Τρόποι διάθρωσης του σχολιογραφικού λόγου.

• Η γραφή της «ανάποδης πυραμίδας» και η κριτική που
  ασκείται σε σχέση με την εφαρμογή της στον σχολιογραφικό λόγο.
• Τακτικές/μόνιμες στήλες ενός εντύπου και στήλες (εξωτερικών) συνεργατών (columnists): Ορισμός –
  παραδείγματα, εκπόνηση ασκήσεων με βάση διαφορετικές κατηγορίες θεμάτων.
• Εκπόνηση ασκήσεων με στόχο να ανακαλύψουν οι καταρτιζόμενοι το προσωπικό τους ύφος γραφής και να δημιουργήσουν την προσωπική τους στήλη για ένα έντυπο.

• Το σχόλιο του δημοσιογράφου στο ραδιόφωνο: Εκπομπές στις οποίες εκφέρεται, ιδιαιτερότητες και τρόποι εκφοράς (μελέτες περίπτωσης).
• Το σχόλιο του δημοσιογράφου στην τηλεόραση: Εκπομπές στις οποίες εκφέρεται, ιδιαιτερότητες και τρόποι εκφοράς (μελέτες περίπτωσης).
• Σχόλιο δημοσιογράφου στα έντυπα και ηλεκτρονικά Μέσα ενημέρωσης: Ομοιότητες και διαφορές.